Ετησίως, περισσότεροι από 1.000.000 άνθρωποι, ανακαλύπτουν ότι έχουν καρκίνο του δέρματος στις ΗΠΑ. Το δέρμα αποτελεί το μεγαλύτερο όργανο του σώματος, (7% του βάρους ενός ενήλικα).

Στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ , τον Καναδά και την Αυστραλία, η μέση αύξηση των καρκίνων του δέρματος στους λευκούς ανά έτος, είναι 3-8%, από το 1960 (χωρίς να υπολογίζεται το μελάνωμα).

Η αιτιολογία συσχετίζεται με ποικίλους παράγοντες, που περιλαμβάνουν τον φωτότυπο του δέρματος (Ι/ΙΙ), την ηλικία, την ηλιακή έκθεση (και λόγω εργασίας), τη μακρόχρονη θεραπεία με ψωραλένια και UVA για ψωρίαση, την έκθεση σε αρσενικό, την παρουσία σπίλων του Jadasson, και την ανοσοκαταστολή.

Η μέση ηλικία εμφάνισης είναι: 64,4 +/- 5,6 έτη, αλλά ένα ποσοστό 5-15% εμφανίζεται σε ηλικία 20-40 ετών. Είναι σημαντικό να μπορούμε να αναγνωρίζουμε και να διακρίνουμε τους τύπους και τα χαρακτηριστικά των δερματικών βλαβών, ακριβώς λόγω της μεγάλης συχνότητάς τους. Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, είναι η πιό κοινή κακοήθεια στον άνθρωπο (80-90% όλων των καρκίνων του δέρματος και 33% όλων των καρκίνων στις ΗΠΑ).

• Η συχνότητα στους καυκάσιους είναι 191/100.000/έτος. Αν και η βλάβη μπορεί να είναι τοπικά διηθητική, με αρκετά μεγάλη καταστροφή των ιστών, οι απομακρυσμένες μεταστάσεις είναι ασυνήθιστες (0,0028-0,1 %).
• Οι περισσότερες βλάβες βρίσκονται στο πρόσωπο και το κρανίο, με : τη μύτη, την παρειά, τα ώτα, τα βλέφαρα και τις περικόγχιες περιοχές τις πιό κοινές εντοπίσεις.
• Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, σπανιότερα εντοπίζεται στα χείλη και στο χέρι. Παρά τη συχνότητά του, η θνησιμότητα σε σχέση αυτής των καρκίνων γενικότερα είναι < 0,1%.
• Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (SCC), σε αντίθεση με το BCC, προέρχεται από πιο επιφανειακά στρώματα της επιδερμίδας, και είναι πιο επιθετικό σε συμπεριφορά.
• Είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος του δέρματος. Μπορεί να επεκταθεί σε ιστούς κάτωθεν του δέρματος . Μπορεί να δώσει λεμφαδενική διασπορά (2,5-5%)
• Συνήθως εντοπίζονται σε μέρη του σώματος, που εκτίθενται στην υπεριώδη ακτινοβολία, όπως το πρόσωπο, τα ώτα, τον λαιμό, τα χείλη, τη ράχη των χεριών.
• Μπορεί να εμφανιστεί όμως και πάνω σε ουλές, έλκη και παλαιά εγκαύματα.

 

Όσον αφορά το κακοήθες μελάνωμα, πρόκειται για το 4% των καρκινωμάτων δέρματος και είναι η συχνότερη αιτία θανάτου από αυτά ( 77% ). Παρουσιάζει αύξηση της συχνότητας του κατά 5-7% ετησίως και διπλασιασμός του κινδύνου εμφάνισης στο γενικό πληθυσμό ανά 10-15 έτη . Η συχνότητα του αυξάνει ετησίως περισσότερο από όλα τα νεοπλάσματα και είναι το 8ο πιο συχνό νεόπλασμα στις Η.Π.Α. με 40.000 νέες περιπτώσεις ετησίως. Η θεραπεία είναι συνήθως η χειρουργική εκτομή , που συνοδεύεται από βιοψία, ώστε να σιγουρευτούμε ότι έγινε σε υγιή όρια. Στο μελάνωμα ακολουθείται πρωτόκολλο θεραπείας, με βάση τα διεθνή πρότυπα. Εδώ, πρέπει να τονίσω τη μεγάλη σημασία που έχει η αποφυγή υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο , ιδιαίτερα τις μεσημεριανές ώρες.

Μερικοί κανόνες που πρέπει να ακολουθούμε το καλοκαίρι, είναι οι παρακάτω. Χρήση αντηλιακών (ΜΕ ΥΨΗΛΟ ΔΕΙΚΤΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ) ανάλογα με την κατηγορία δέρματος στην οποία ανήκουμε (ΦΩΤΟΤΥΠΟΣ ). Ώρες ηλιοθεραπείας στη διάρκεια των «καυτών μηνών» του καλοκαιριού, πριν τις 12.00 μμ. και μετά τις 16.00 μμ. Ποτέ κατά τη διάρκεια ηλιοθεραπείας χρήση αρωμάτων και μακιγιάζ – οδηγούν σε Αλλεργίες και Φωτοδερματίτιδες. Επάλειψη αντηλιακών κάθε 2 ώρες. Ναι στη χρήση καπέλων και T-shirts, ιδίως στα παιδιά. Να θυμάστε επίσης τον κανόνα ABCDE, όσον αφορά τις ελιές (σπίλους), όπου το Α=Ασυμμετρία, Β=Border irregularity, δηλ όρια ανώμαλα, C=color variation, δηλ χρωματική διακύμανση, D=diameter, δηλ διάμετρος (μεγαλύτερη από 6 χιλιοστά) και Ε=evolving, δηλ αλλαγή, εξέλιξη. Όταν υπάρχουν 2 ή περισσότερα χαρακτηριστικά, πρέπει να παρακολουθούνται ή να αφαιρούνται για βιοψία.